Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 2019: Nhìn vậy chứ không khó đâu!

Nếu bạn từng làm việc với Excel 2019, kiểu gì cũng có lúc gặp cảnh này: công thức VLOOKUP nhập xong xuôi, bấm Enter đầy tự tin, rồi… #N/A hiện ra lạnh lùng. Cảm giác lúc đó sao nhỉ? Hơi tức, hơi khó hiểu, và trong đầu bắt đầu chạy câu hỏi quen thuộc: “Ủa, sai chỗ nào ta?” Tin mình đi, lỗi này không hiếm, cũng chẳng phải do bạn “dốt Excel” đâu. Phần lớn chỉ là Excel quá nguyên tắc, còn mình thì hay chủ quan mấy chi tiết nhỏ.

VLOOKUP và lỗi #N/A thực chất là gì?

Nói ngắn gọn thế này: VLOOKUP dùng để tìm một giá trị trong cột đầu tiên của bảng, rồi trả về dữ liệu tương ứng ở cột khác. Còn #N/A nghĩa là Excel nói với bạn: “Tôi tìm không thấy thứ bạn đang hỏi.” Hết. Không suy đoán, không linh động.

Điều đáng nói là, nhiều khi dữ liệu có ở đó thật, nhưng chỉ cần lệch một chút xíu thôi—khoảng trắng, định dạng, thứ tự cột—Excel sẽ coi như… không tồn tại. Và thế là #N/A xuất hiện.

Nguyên nhân 1: Nhìn giống nhau nhưng Excel bảo “không phải”

Đây là lỗi phổ biến nhất, và cũng dễ gây ức chế nhất. Hai ô nhìn giống hệt nhau, nhưng Excel vẫn trả về #N/A. Vì sao?

Một ô là số, một ô là text.
Có khoảng trắng dư ở đầu hoặc cuối.
Dữ liệu copy từ hệ thống khác, có ký tự ẩn.

Ví dụ, mã hàng là “SP01”. Một bên là SP01, bên kia là SP01 (thừa dấu cách cuối). Mắt thường không thấy, Excel thì thấy rất rõ.

Cách xử lý:

Dùng TRIM() để xóa khoảng trắng dư.
Kết hợp CLEAN() nếu dữ liệu lấy từ phần mềm khác.
Kiểm tra định dạng ô (Text hay Number).

Nhiều lúc chỉ cần làm sạch dữ liệu một lần, cả bảng VLOOKUP chạy mượt như chưa từng có drama.

Nguyên nhân 2: VLOOKUP “cứng đầu” và chỉ tìm từ trái sang phải

Đây là đặc điểm “truyền thống” của VLOOKUP, dù lên Excel 2019 vẫn không thay đổi: nó chỉ tìm giá trị ở cột đầu tiên của vùng dò. Không có chuyện quay sang phải rồi dò ngược lại đâu.

Nếu bạn viết:

thì Excel sẽ tìm A2 trong cột B. Nếu dữ liệu cần tìm nằm ở cột C hay D, xin lỗi nhé, #N/A chờ sẵn.

Cách khắc phục:

Sắp xếp lại bảng để cột dò nằm bên trái.
Hoặc chuyển sang dùng INDEX + MATCH nếu bảng không tiện thay đổi.

Nhiều người gặp lỗi #N/A hoài mà không để ý điểm này. Kiểm tra lại một lần, biết đâu ra vấn đề ngay.

Nguyên nhân 3: Tham số FALSE – TRUE dùng chưa đúng

Cái tham số cuối cùng của VLOOKUP thường bị xem nhẹ, nhưng lại rất “nhạy cảm”:

FALSE: dò chính xác.
TRUE hoặc bỏ trống: dò gần đúng.

Vấn đề là: dò gần đúng yêu cầu cột dò phải được sắp xếp tăng dần. Nếu bạn dùng TRUE mà dữ liệu không sắp xếp, Excel có thể trả về #N/A hoặc kết quả… rất khó hiểu.

Kinh nghiệm thực tế cho dân văn phòng:
👉 Nếu không chắc mình đang làm gì, cứ dùng FALSE cho an toàn. Dữ liệu mã hàng, mã nhân viên, số hợp đồng… hiếm khi cần “gần đúng”.

Nguyên nhân 4: Sai số thứ tự cột trả về

Nghe có vẻ ngớ ngẩn, nhưng lỗi này xảy ra nhiều hơn bạn tưởng. Trong VLOOKUP, cột trả về được tính theo số thứ tự, không phải theo tên cột.

Ví dụ:

Excel sẽ trả về cột thứ 4 tính từ A. Nếu bạn thêm hoặc xóa cột trong bảng mà quên chỉnh lại con số này, kết quả rất dễ sai, thậm chí là #N/A trong một số tình huống.

Mẹo nhỏ: