Cách sử dụng XLOOKUP trong Excel 2021

Cách sử dụng XLOOKUP trong Excel 2021

Nếu bạn đã từng làm việc với Excel đủ lâu, chắc chắn bạn biết cảm giác này:
gõ VLOOKUP, nhớ cột đầu tiên, đếm cột trả về, rồi cầu trời đừng ai chèn thêm cột vào bảng. Chỉ cần ai đó thêm một cột là công thức đi tong. Mệt thật sự.

Và rồi Excel 2021 xuất hiện cùng XLOOKUP. Không ồn ào, không phô trương, nhưng dùng rồi mới thấy: “Ủa, sao trước giờ mình lại chịu khổ với VLOOKUP vậy?” 😄

XLOOKUP không chỉ là bản nâng cấp. Nó là cách Excel nói với người dùng rằng:

“Thôi, để tôi làm việc này cho bạn dễ hơn.”

Cách sử dụng XLOOKUP trong Excel 2021

XLOOKUP là gì? Nói đơn giản cho dễ hiểu

XLOOKUP là hàm tra cứu dữ liệu mới, được thiết kế để thay thế VLOOKUP, HLOOKUP và thậm chí cả INDEX + MATCH trong nhiều trường hợp.

Thay vì:

  • Bắt buộc tra từ trái sang phải

  • Phải nhớ số thứ tự cột

  • Dễ lỗi khi bảng thay đổi

XLOOKUP cho phép bạn:

  • Tra cứu theo bất kỳ hướng nào

  • Chỉ định rõ cột tìm và cột trả về

  • Tự xử lý lỗi gọn gàng

  • Không sợ bảng bị chèn cột

Nghe thôi đã thấy nhẹ đầu rồi, đúng không?

Cú pháp XLOOKUP – nhìn là hiểu, không cần học thuộc

Cú pháp chuẩn của XLOOKUP như sau:

=XLOOKUP(lookup_value, lookup_array, return_array, [if_not_found], [match_mode], [search_mode])

Nhìn thì hơi dài, nhưng thực tế bạn chỉ cần nhớ 3 tham số đầu là dùng được 80% trường hợp.

  • lookup_value: giá trị cần tìm

  • lookup_array: cột (hoặc hàng) chứa giá trị cần tìm

  • return_array: cột (hoặc hàng) chứa kết quả trả về

Các tham số còn lại là “gia vị”, dùng khi cần nâng cao.

Cách sử dụng XLOOKUP trong Excel 2021

Ví dụ cơ bản: dùng XLOOKUP trong 10 giây

Giả sử bạn có bảng dữ liệu:

Mã SP Tên sản phẩm Giá
SP01 Áo thun 150
SP02 Quần jean 350

Bạn muốn nhập Mã SP và trả về Giá.

Công thức XLOOKUP sẽ là:

=XLOOKUP(A2, A:A, C:C)

Chỉ vậy thôi.
Không đếm cột.
Không lo bảng thay đổi.
Không cần nhớ “cột thứ mấy”.

So với VLOOKUP thì sao? Nhẹ hơn hẳn.

Vì sao XLOOKUP “ăn đứt” VLOOKUP?

Không phải tự nhiên mà dân Excel gọi XLOOKUP là “chân ái”. Dưới đây là những điểm khiến nhiều người chuyển hẳn.

1. Tra cứu ngược thoải mái

VLOOKUP bó buộc tra từ trái sang phải.
XLOOKUP thì không.

Bạn có thể:

  • Tra mã → tên

  • Tra tên → mã

  • Tra bất kỳ cột nào, miễn là bạn chỉ rõ

Excel không còn bắt bạn phải sắp xếp lại bảng nữa. Quá đã!

2. Không cần đếm cột

VLOOKUP yêu cầu:

“Cột trả về là cột thứ mấy?”

XLOOKUP thì nói:

“Bạn muốn trả về cột nào? Chỉ tôi là được.”

Điều này cực kỳ quan trọng khi làm file lớn, chỉnh sửa thường xuyên.

Cách sử dụng XLOOKUP trong Excel 2021

XLOOKUP xử lý lỗi thông minh hơn

Một điểm mình rất thích là if_not_found.

Ví dụ:

=XLOOKUP(A2, A:A, B:B, “Không tìm thấy”)

Nếu không có dữ liệu, Excel sẽ trả về:

“Không tìm thấy”

Không còn #N/A đỏ chót, không còn phải bọc IFERROR bên ngoài. Gọn gàng, dễ đọc, dễ hiểu.

Các chế độ so khớp trong XLOOKUP (dùng khi cần)

Tham số match_mode cho phép bạn chọn cách Excel tìm dữ liệu:

  • 0 – Tìm chính xác (mặc định)

  • -1 – Tìm giá trị nhỏ hơn gần nhất

  • 1 – Tìm giá trị lớn hơn gần nhất

  • 2 – Tìm bằng ký tự đại diện (*, ?)

Ví dụ tìm gần đúng theo mức lương, bậc thuế, xếp loại… thì XLOOKUP làm rất mượt.

Tìm từ dưới lên? XLOOKUP làm được luôn

VLOOKUP không làm được chuyện này.
INDEX + MATCH thì làm được nhưng khá dài.

XLOOKUP thì chỉ cần thêm search_mode.

=XLOOKUP(A2, A:A, B:B, , , -1)

-1 nghĩa là tìm từ dưới lên.
Cực kỳ hữu ích khi dữ liệu có trùng giá trị và bạn muốn lấy kết quả mới nhất.

Một vài lưu ý nhỏ khi dùng XLOOKUP

  • XLOOKUP chỉ có từ Excel 2021 và Microsoft 365 trở lên

  • Nếu gửi file cho người dùng Excel 2016 trở xuống → họ sẽ không xem được công thức

  • Khi làm file dùng chung, nên cân nhắc đối tượng sử dụng

Tuy nhiên, nếu bạn làm việc cá nhân hoặc nội bộ với Excel mới, thì cứ yên tâm dùng.

Cách sử dụng XLOOKUP trong Excel 2021

Kết lại – học XLOOKUP sớm, đỡ khổ về sau

Thật lòng mà nói, XLOOKUP không khó, chỉ là nhiều người chưa thử. Nhưng một khi đã dùng rồi, bạn sẽ thấy Excel nhẹ nhàng hơn rất nhiều. Công thức rõ ràng hơn, file bền hơn, ít lỗi vặt hơn.

Nếu VLOOKUP là thứ khiến bạn phải “né tránh” mỗi khi làm báo cáo, thì XLOOKUP giống như một người bạn mới, hiểu chuyện và biết điều. 😌

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 365: Đừng vội cáu, chưa chắc bạn làm sai đâu!

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 365: Đừng vội cáu, chưa chắc bạn làm sai đâu!

Nếu bạn đang dùng Excel 365 và một ngày đẹp trời, công thức VLOOKUP bỗng trả về #N/A, cảm giác chắc quen lắm rồi. Nhìn dữ liệu thì thấy rõ ràng có đó, công thức cũng gõ đúng bài bản, vậy mà Excel vẫn lạnh lùng báo lỗi. Ủa là sao nữa? Thật ra, lỗi #N/A với VLOOKUP không phải thứ gì quá ghê gớm. Nó chỉ là một dấu hiệu cho thấy Excel đang “không hiểu” dữ liệu theo cách bạn nghĩ mà thôi.

Bài này mình sẽ nói chuyện với bạn theo kiểu đời thường, bóc từng nguyên nhân phổ biến trong Excel 365, kèm theo cách xử lý thực tế. Không cao siêu, không lý thuyết khô khan. Đọc xong là bạn sẽ biết nên kiểm tra từ đâu trước khi nổi nóng với cái bảng tính.

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 365: Đừng vội cáu, chưa chắc bạn làm sai đâu! 1

Trước tiên, hiểu cho đúng: #N/A nghĩa là gì?

Trong Excel 365, khi VLOOKUP trả về #N/A, Excel đang nói rất thẳng:

“Tôi không tìm thấy giá trị bạn yêu cầu trong cột dò.”

Chỉ vậy thôi. Không phải file hỏng, không phải Excel lỗi, cũng không phải do bạn thiếu kỹ năng. Đơn giản là Excel tìm không ra. Và lý do thì thường nằm ở vài chi tiết rất nhỏ, nhỏ đến mức mình hay bỏ qua.

Nguyên nhân 1: Dữ liệu trông giống nhau, nhưng Excel bảo “không phải”

Đây là lý do phổ biến nhất. Hai ô nhìn giống y chang, nhưng Excel vẫn trả #N/A. Vì sao?

  • Một bên là text, một bên là number.

  • khoảng trắng thừa ở đầu hoặc cuối.

  • Có ký tự ẩn khi copy dữ liệu từ phần mềm khác.

Ví dụ, mã khách hàng là KH001. Nhưng thực tế:

  • Ô A: KH001

  • Ô B: KH001 (có dấu cách cuối)

Mắt thường không thấy. Excel thì thấy rất rõ. Và nó không thỏa hiệp.

Cách xử lý:

  • Dùng TRIM() để xóa khoảng trắng.

  • Kết hợp CLEAN() nếu dữ liệu nhập từ hệ thống ngoài.

  • Kiểm tra định dạng ô (Text hay Number).

Nhiều khi chỉ cần làm sạch dữ liệu xong, Enter lại một cái là VLOOKUP chạy ngon lành ngay. Nhẹ cả người!

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 365: Đừng vội cáu, chưa chắc bạn làm sai đâu! 2

Nguyên nhân 2: VLOOKUP vẫn “bảo thủ” dù Excel 365 rất hiện đại

Excel 365 có XLOOKUP xịn sò hơn, nhưng VLOOKUP thì vẫn như xưa: chỉ dò từ trái sang phải.

Nghĩa là giá trị bạn cần tìm bắt buộc phải nằm ở cột đầu tiên của vùng dò.

Ví dụ:

=VLOOKUP(A2, B2:E10, 3, FALSE)

Excel sẽ tìm A2 trong cột B. Nếu dữ liệu cần tìm nằm ở cột C hoặc D, thì kết quả #N/A là hoàn toàn hợp lý.

Cách khắc phục:

  • Sắp xếp lại bảng để cột dò nằm bên trái.

  • Hoặc cân nhắc dùng XLOOKUP (Excel 365 hỗ trợ rất tốt).

Rất nhiều người dùng Excel 365 nhưng vẫn “quen tay” với VLOOKUP, rồi quên mất hạn chế này.

Nguyên nhân 3: Dùng sai TRUE và FALSE (lỗi tưởng nhỏ mà đau)

Tham số cuối của VLOOKUP là thứ nhiều người bỏ qua:

  • FALSE: dò chính xác.

  • TRUE hoặc bỏ trống: dò gần đúng.

Vấn đề là: dò gần đúng yêu cầu cột dò phải được sắp xếp tăng dần. Nếu không, Excel có thể trả về kết quả sai hoặc #N/A.

Kinh nghiệm thật lòng:
👉 Với dữ liệu mã, tên, ID… trong Excel 365, cứ dùng FALSE cho an toàn. Nhanh, dễ kiểm soát, ít rủi ro.

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 365: Đừng vội cáu, chưa chắc bạn làm sai đâu! 3

Nguyên nhân 4: Sai số cột trả về (lỗi rất “đời”)

VLOOKUP không biết cột tên gì. Nó chỉ đếm: cột 1, cột 2, cột 3…

Ví dụ:

=VLOOKUP(A2, A2:D10, 4, FALSE)

Excel sẽ lấy dữ liệu ở cột thứ 4 tính từ A. Nếu bạn:

  • Chèn thêm cột.

  • Xóa bớt cột.

  • Nhớ nhầm vị trí cột cần lấy.

Thì kết quả có thể sai, thậm chí trả về #N/A trong vài trường hợp.

Mẹo nhỏ:

  • Đếm lại cột trước khi nhập.

  • Nếu bảng dữ liệu hay thay đổi, nên chuyển sang Table (Ctrl + T) để dễ quản lý.

Nguyên nhân 5: Vùng dò không bao hết dữ liệu mới

Trong Excel 365, dữ liệu thường xuyên được cập nhật. Nhưng nếu:

  • Bạn không cố định vùng dò bằng $.

  • Dữ liệu mới nằm ngoài vùng dò cũ.

Thì VLOOKUP sẽ “không thấy” dữ liệu đó, và thế là #N/A xuất hiện.

Cách xử lý:

  • Cố định vùng dò: $A$2:$D$200

  • Hoặc dùng Table để vùng tự động mở rộng.

Cách sử dụng INDEX MATCH trong Excel 2010 – hiểu rồi là thấy “đã” liền!

Cách sử dụng INDEX MATCH trong Excel 2010 – hiểu rồi là thấy “đã” liền!

Nếu bạn đã từng dùng Excel 2010 một thời gian, chắc hẳn không ít lần bạn nghe ai đó nói: “Đừng xài VLOOKUP nữa, chuyển qua INDEX MATCH đi!”
Nghe thì có vẻ cao siêu, hơi… học thuật. Nhưng thật ra, khi đã hiểu cách dùng INDEX MATCH rồi, bạn sẽ tự hỏi: “Ủa, sao mình không dùng nó sớm hơn?”

INDEX MATCH không phải là hàm mới mẻ hay quá hiện đại. Trong Excel 2010, nó đã tồn tại và hoạt động rất ổn định. Chỉ có điều, nhiều người ngại học vì nghĩ nó phức tạp. Nhưng tin mình đi, phức tạp lúc đầu thôi. Qua vài ví dụ, mọi thứ sáng ra rất nhanh.

Cách sử dụng INDEX MATCH trong Excel 2010 – hiểu rồi là thấy “đã” liền! 4

Vì sao nên dùng INDEX MATCH thay cho VLOOKUP?

Trước khi đi vào cách dùng, ta nói nhanh một chút về lý do. VLOOKUP quen thật, dễ thật, nhưng nó có vài nhược điểm khá “khó chịu”.

Ví dụ nhé:
– VLOOKUP chỉ tìm từ trái sang phải.
– Chèn thêm cột là công thức dễ sai.
– Bảng dữ liệu lớn thì chạy chậm.

Còn INDEX MATCH thì sao?
linh hoạt hơn, tìm được cả trái lẫn phải, ít bị lỗi khi chỉnh sửa bảng, và tốc độ xử lý cũng tốt hơn. Nói nôm na, INDEX MATCH giống như một cặp bài trùng: một anh đi tìm vị trí, một anh trả về giá trị. Phối hợp nhịp nhàng.

Hiểu đúng bản chất của INDEX và MATCH

Đừng vội học công thức ngay. Ta hiểu ý nghĩa trước đã.

MATCH: tìm xem giá trị bạn cần nằm ở vị trí thứ mấy trong một danh sách.
INDEX: dựa vào vị trí đó để trả về dữ liệu tương ứng.

Nghe vậy thôi chứ thực tế rất trực quan. MATCH giống như hỏi: “Ê, thằng này đứng thứ mấy trong hàng?”
INDEX trả lời: “À, đứng thứ 5, vậy tao lấy thằng số 5 cho mày.”

Cách sử dụng INDEX MATCH trong Excel 2010 – hiểu rồi là thấy “đã” liền! 5

Cú pháp cơ bản trong Excel 2010

Ta bắt đầu với cú pháp, nhưng đừng lo, không có gì đáng sợ.

MATCH có dạng:
MATCH(giá_trị_cần_tìm, vùng_tìm_kiếm, kiểu_tìm)

Trong đó:
– Giá trị cần tìm: mã, tên, số…
– Vùng tìm kiếm: một cột hoặc một hàng
– Kiểu tìm: thường dùng 0 (tìm chính xác)

INDEX có dạng:
INDEX(vùng_dữ_liệu, số_dòng, [số_cột])

Khi kết hợp lại, ta có:

=INDEX(vùng_trả_về, MATCH(giá_trị_cần_tìm, vùng_tìm_kiếm, 0))

Đọc lên nghe dài, nhưng dùng vài lần là quen tay ngay.

Ví dụ thực tế: tra giá sản phẩm

Giả sử bạn có bảng dữ liệu như sau:
– Cột A: Mã sản phẩm
– Cột B: Tên sản phẩm
– Cột C: Giá

Bạn muốn nhập mã sản phẩm ở ô E2, Excel tự động trả về giá tương ứng.

Công thức sẽ là:

=INDEX(C:C, MATCH(E2, A:A, 0))

Thấy không? Không cần quan tâm cột giá nằm bên phải hay bên trái. Miễn là MATCH tìm đúng vị trí, INDEX sẽ lấy đúng dữ liệu.

Lúc này, bạn sẽ cảm thấy một điều rất thú vị: Excel nghe lời mình hơn hẳn.

Cách sử dụng INDEX MATCH trong Excel 2010 – hiểu rồi là thấy “đã” liền! 6

INDEX MATCH nhiều điều kiện – bước nâng cao nhưng đáng học

Đến đây, nhiều người bắt đầu tò mò:
“Thế nếu có hai điều kiện thì sao?”

Ví dụ:
– Tìm giá sản phẩm
– Theo mã sản phẩm
– Và khu vực bán

Lúc này, ta cần MATCH với mảng điều kiện. Trong Excel 2010, bạn sẽ phải dùng Ctrl + Shift + Enter.

Ví dụ:

=INDEX(C2:C10, MATCH(1, (A2:A10=E2)*(B2:B10=F2), 0))

Khi nhập xong, nhớ nhấn Ctrl + Shift + Enter, Excel sẽ tự thêm dấu {}. Đây là công thức mảng.

Ban đầu hơi rối một chút, đúng. Nhưng khi đã quen, bạn sẽ thấy nó cực kỳ mạnh. Mạnh theo kiểu… làm được những thứ VLOOKUP bó tay.

Một vài lỗi thường gặp và cách tránh

Nói thật nhé, ai dùng INDEX MATCH cũng từng gặp lỗi. Không ai tránh được cả.

Lỗi #N/A: thường do không tìm thấy giá trị. Kiểm tra lại dữ liệu có trùng khớp không, có dư khoảng trắng không.
Sai vùng dữ liệu: INDEX trả về vùng, MATCH lại tìm vùng khác. Hai cái phải tương thích.
Quên cố định vùng ($): kéo công thức mà quên khóa vùng là sai ngay.

Nhưng không sao. Sai vài lần là nhớ lâu. Excel mà, càng vấp càng khôn.

Cách sử dụng INDEX MATCH trong Excel 2010 – hiểu rồi là thấy “đã” liền! 7

Lời kết – học INDEX MATCH có đáng không?

Nếu bạn hỏi mình: “Có nên học INDEX MATCH trong Excel 2010 không?”
Câu trả lời là: Rất nên.

Không cần học quá sâu ngay từ đầu. Chỉ cần nắm được cách tra cứu cơ bản, bạn đã hơn rất nhiều người rồi. INDEX MATCH không chỉ giúp bạn làm việc nhanh hơn, mà còn khiến bạn tự tin hơn khi xử lý dữ liệu.

Và thú thật nhé, có một cảm giác rất “đã” khi nhìn công thức INDEX MATCH chạy đúng. Kiểu như: “À, hóa ra mình cũng pro phết chứ!”

Nếu bạn đang dùng Excel 2010 mỗi ngày, đừng bỏ qua cặp đôi này. Cứ thử dùng vài lần, rồi bạn sẽ hiểu vì sao nó được yêu thích đến vậy.

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 2021: Bình tĩnh thôi, chưa chắc là bạn sai đâu!

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 2021: Bình tĩnh thôi, chưa chắc là bạn sai đâu!

Nếu bạn đang dùng Excel 2021 và bỗng một ngày đẹp trời thấy công thức VLOOKUP trả về #N/A, cảm giác đầu tiên thường là… khó chịu. Nhìn dữ liệu thì rõ ràng đang nằm sờ sờ đó, công thức cũng quen tay gõ không biết bao nhiêu lần rồi, vậy mà Excel vẫn tỉnh bơ báo lỗi. Ủa là sao ta?

Thật ra, lỗi #N/A với VLOOKUP không phải do Excel “khó ở” vô cớ. Nó chỉ đang nói với bạn rằng: “Tôi không tìm thấy thứ bạn bảo tôi tìm.” Vấn đề là, đôi khi thứ bạn thấy và thứ Excel hiểu… không giống nhau. Bài này sẽ cùng bạn gỡ từng nút thắt một, theo kiểu trò chuyện nhẹ nhàng, không sách vở, để VLOOKUP trong Excel 2021 bớt làm bạn đau đầu.

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 2021: Bình tĩnh thôi, chưa chắc là bạn sai đâu! 8

Trước hết, hiểu đúng lỗi #N/A đã

Trong Excel 2021, khi VLOOKUP trả về #N/A, nghĩa là nó không tìm thấy giá trị dò trong cột đầu tiên của vùng dò. Chỉ vậy thôi. Không phải lỗi hệ thống, không phải file hỏng, càng không phải do bạn “gà”.

Điều quan trọng là: Excel tìm theo đúng từng ký tự, đúng định dạng, đúng vị trí. Sai một chút là coi như không thấy.

Nguyên nhân 1: Dữ liệu “nhìn giống” nhưng thực ra khác

Đây là thủ phạm số một. Bạn nhìn hai ô thấy giống hệt nhau, nhưng Excel thì lắc đầu.

Một vài tình huống quen mặt:

  • Một bên là số, một bên là text.

  • Có khoảng trắng thừa ở đầu hoặc cuối.

  • Copy dữ liệu từ phần mềm khác, dính ký tự ẩn.

Ví dụ, mã sản phẩm là MH001. Nhưng một ô lại là "MH001 " (thừa dấu cách cuối). Mắt thường không thấy, Excel thì thấy rõ mồn một.

Cách xử lý:

  • Dùng hàm TRIM() để xóa khoảng trắng.

  • Kết hợp CLEAN() nếu dữ liệu nhập từ hệ thống ngoài.

  • Kiểm tra định dạng ô (General, Text hay Number).

Nhiều khi chỉ cần làm sạch dữ liệu xong, Enter lại, lỗi #N/A biến mất nhanh hơn bạn tưởng.

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 2021: Bình tĩnh thôi, chưa chắc là bạn sai đâu! 9

Nguyên nhân 2: VLOOKUP vẫn “bảo thủ” như ngày nào

Dù Excel 2021 có thêm XLOOKUP hiện đại hơn, VLOOKUP vẫn giữ tính cách cũ: chỉ dò từ trái sang phải.

Nghĩa là sao? Nghĩa là giá trị bạn cần tìm bắt buộc phải nằm ở cột đầu tiên của vùng dò.

Ví dụ:

=VLOOKUP(A2, B2:E10, 3, FALSE)

Excel sẽ tìm A2 trong cột B. Nếu dữ liệu cần tìm nằm ở cột C hay D, thì xin lỗi, #N/A xuất hiện là chuyện đương nhiên.

Cách khắc phục:

  • Sắp xếp lại bảng để cột dò nằm bên trái.

  • Hoặc cân nhắc dùng XLOOKUP / INDEX + MATCH nếu bảng không tiện chỉnh.

Rất nhiều người sửa mãi không được chỉ vì quên mất nguyên tắc “trái sang phải” này.

Nguyên nhân 3: Tham số FALSE và TRUE dùng chưa đúng chỗ

Tham số cuối của VLOOKUP tưởng nhỏ mà không hề nhỏ:

  • FALSE: dò chính xác.

  • TRUE hoặc bỏ trống: dò gần đúng.

Vấn đề là: dò gần đúng yêu cầu cột dò phải được sắp xếp tăng dần. Nếu không, kết quả trả về rất khó lường, và trong nhiều trường hợp là #N/A.

Kinh nghiệm thực tế cho người dùng Excel 2021:
👉 Nếu bạn đang dò mã, tên, ID… thì luôn dùng FALSE. An toàn, dễ kiểm soát, ít rủi ro.

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 2021: Bình tĩnh thôi, chưa chắc là bạn sai đâu! 10

Nguyên nhân 4: Sai số cột trả về (lỗi rất đời)

VLOOKUP không quan tâm tên cột. Nó chỉ đếm: cột 1, cột 2, cột 3…

Ví dụ:

=VLOOKUP(A2, A2:D10, 4, FALSE)

Excel sẽ trả về cột thứ 4 tính từ A. Nếu bạn:

  • Chèn thêm cột.

  • Xóa bớt cột.

  • Hoặc nhớ nhầm vị trí cột cần lấy.

Thì kết quả rất dễ sai, thậm chí trả về #N/A trong một số tình huống đặc biệt.

Mẹo nhỏ:

  • Đếm lại cột trước khi nhập.

  • Nếu bảng hay thay đổi, nên dùng Table (Ctrl + T) hoặc chuyển sang hàm linh hoạt hơn.

Nguyên nhân 5: Vùng dò không bao trọn dữ liệu mới

Excel 2021 vẫn cho phép bạn kéo công thức rất tiện, nhưng nếu:

  • Bạn không cố định vùng dò bằng $.

  • Dữ liệu mới nằm ngoài vùng dò cũ.

Thì VLOOKUP sẽ không “nhìn thấy” dữ liệu mới đó. Và kết quả? Vâng, #N/A.

Giải pháp:

  • Cố định vùng dò: $A$2:$D$100

  • Hoặc dùng Table để vùng dữ liệu tự mở rộng.

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 2019: Nhìn vậy chứ không khó đâu!

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 2019: Nhìn vậy chứ không khó đâu!

Nếu bạn từng làm việc với Excel 2019, kiểu gì cũng có lúc gặp cảnh này: công thức VLOOKUP nhập xong xuôi, bấm Enter đầy tự tin, rồi… #N/A hiện ra lạnh lùng. Cảm giác lúc đó sao nhỉ? Hơi tức, hơi khó hiểu, và trong đầu bắt đầu chạy câu hỏi quen thuộc: “Ủa, sai chỗ nào ta?” Tin mình đi, lỗi này không hiếm, cũng chẳng phải do bạn “dốt Excel” đâu. Phần lớn chỉ là Excel quá nguyên tắc, còn mình thì hay chủ quan mấy chi tiết nhỏ.

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 2019: Nhìn vậy chứ không khó đâu! 11

VLOOKUP và lỗi #N/A thực chất là gì?

Nói ngắn gọn thế này: VLOOKUP dùng để tìm một giá trị trong cột đầu tiên của bảng, rồi trả về dữ liệu tương ứng ở cột khác. Còn #N/A nghĩa là Excel nói với bạn: “Tôi tìm không thấy thứ bạn đang hỏi.” Hết. Không suy đoán, không linh động.

Điều đáng nói là, nhiều khi dữ liệu có ở đó thật, nhưng chỉ cần lệch một chút xíu thôi—khoảng trắng, định dạng, thứ tự cột—Excel sẽ coi như… không tồn tại. Và thế là #N/A xuất hiện.

Nguyên nhân 1: Nhìn giống nhau nhưng Excel bảo “không phải”

Đây là lỗi phổ biến nhất, và cũng dễ gây ức chế nhất. Hai ô nhìn giống hệt nhau, nhưng Excel vẫn trả về #N/A. Vì sao?

  • Một ô là số, một ô là text.

  • Có khoảng trắng dư ở đầu hoặc cuối.

  • Dữ liệu copy từ hệ thống khác, có ký tự ẩn.

Ví dụ, mã hàng là “SP01”. Một bên là SP01, bên kia là SP01 (thừa dấu cách cuối). Mắt thường không thấy, Excel thì thấy rất rõ.

Cách xử lý:

  • Dùng TRIM() để xóa khoảng trắng dư.

  • Kết hợp CLEAN() nếu dữ liệu lấy từ phần mềm khác.

  • Kiểm tra định dạng ô (Text hay Number).

Nhiều lúc chỉ cần làm sạch dữ liệu một lần, cả bảng VLOOKUP chạy mượt như chưa từng có drama.

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 2019: Nhìn vậy chứ không khó đâu! 12

Nguyên nhân 2: VLOOKUP “cứng đầu” và chỉ tìm từ trái sang phải

Đây là đặc điểm “truyền thống” của VLOOKUP, dù lên Excel 2019 vẫn không thay đổi: nó chỉ tìm giá trị ở cột đầu tiên của vùng dò. Không có chuyện quay sang phải rồi dò ngược lại đâu.

Nếu bạn viết:

=VLOOKUP(A2, B2:E10, 3, FALSE)

thì Excel sẽ tìm A2 trong cột B. Nếu dữ liệu cần tìm nằm ở cột C hay D, xin lỗi nhé, #N/A chờ sẵn.

Cách khắc phục:

  • Sắp xếp lại bảng để cột dò nằm bên trái.

  • Hoặc chuyển sang dùng INDEX + MATCH nếu bảng không tiện thay đổi.

Nhiều người gặp lỗi #N/A hoài mà không để ý điểm này. Kiểm tra lại một lần, biết đâu ra vấn đề ngay.

Nguyên nhân 3: Tham số FALSE – TRUE dùng chưa đúng

Cái tham số cuối cùng của VLOOKUP thường bị xem nhẹ, nhưng lại rất “nhạy cảm”:

  • FALSE: dò chính xác.

  • TRUE hoặc bỏ trống: dò gần đúng.

Vấn đề là: dò gần đúng yêu cầu cột dò phải được sắp xếp tăng dần. Nếu bạn dùng TRUE mà dữ liệu không sắp xếp, Excel có thể trả về #N/A hoặc kết quả… rất khó hiểu.

Kinh nghiệm thực tế cho dân văn phòng:
👉 Nếu không chắc mình đang làm gì, cứ dùng FALSE cho an toàn. Dữ liệu mã hàng, mã nhân viên, số hợp đồng… hiếm khi cần “gần đúng”.

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 2019: Nhìn vậy chứ không khó đâu! 13

Nguyên nhân 4: Sai số thứ tự cột trả về

Nghe có vẻ ngớ ngẩn, nhưng lỗi này xảy ra nhiều hơn bạn tưởng. Trong VLOOKUP, cột trả về được tính theo số thứ tự, không phải theo tên cột.

Ví dụ:

=VLOOKUP(A2, A2:D10, 4, FALSE)

Excel sẽ trả về cột thứ 4 tính từ A. Nếu bạn thêm hoặc xóa cột trong bảng mà quên chỉnh lại con số này, kết quả rất dễ sai, thậm chí là #N/A trong một số tình huống.

Mẹo nhỏ:

  • Đếm lại cột trước khi nhập.

  • Nếu bảng hay thay đổi, cân nhắc dùng Table (Ctrl + T) hoặc INDEX + MATCH cho linh hoạt hơn.

Nguyên nhân 5: Vùng dò không còn “đúng” như ban đầu

Có khi hôm qua VLOOKUP vẫn chạy ngon, hôm nay mở file lại thấy #N/A. Không phải Excel dở chứng, mà thường do:

  • Ai đó chèn thêm cột.

  • Dữ liệu mới nằm ngoài vùng dò cũ.

  • Copy công thức nhưng quên cố định vùng bằng $.

Giải pháp:

  • Dùng $ để cố định vùng dò khi kéo công thức.

  • Chuyển dữ liệu sang dạng Table để tự động mở rộng.

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 2016: Chuyện tưởng nhỏ mà làm đau đầu ghê!

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 2016: Chuyện tưởng nhỏ mà làm đau đầu ghê!

Nếu bạn từng dùng Excel đủ lâu, kiểu gì cũng có ngày gặp cảnh này: công thức VLOOKUP nhìn thì đúng rồi đó, bảng dữ liệu cũng có vẻ ổn áp, vậy mà kết quả trả về lại là #N/A to đùng. Nhìn mà bực không? Kiểu “Ủa, dữ liệu rõ ràng ở đó mà, sao lại không tìm thấy?”. Thực ra, lỗi #N/A với VLOOKUP trong Excel 2016 không phải chuyện hiếm, và cũng không phải lúc nào cũng do bạn làm sai “toàn bộ”. Nhiều khi chỉ lệch một chi tiết nhỏ thôi, nhưng Excel thì lạnh lùng lắm, sai là nó báo sai ngay.

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 2016: Chuyện tưởng nhỏ mà làm đau đầu ghê! 14

VLOOKUP và lỗi #N/A là gì mà “khó ở” vậy?

VLOOKUP là hàm dùng để dò tìm giá trị trong cột đầu tiên của một bảng, rồi trả về dữ liệu tương ứng ở cột khác. Nghe thì đơn giản, nhưng Excel rất “kỹ tính”. Nó không suy luận, không đoán ý. Không khớp là không khớp.

Lỗi #N/A có nghĩa đơn giản là: “Tôi tìm không thấy giá trị bạn yêu cầu.” Không thấy ở đâu? Thường là không thấy trong cột đầu tiên của vùng dò tìm. Và đây chính là mấu chốt của rất nhiều rắc rối.

Nguyên nhân 1: Giá trị dò tìm… không giống bạn nghĩ

Lỗi phổ biến nhất, và cũng dễ bị bỏ qua nhất: giá trị nhìn giống nhưng thực ra không giống.

Ví dụ:

  • Một bên là số, một bên là text.

  • Có khoảng trắng dư ở đầu hoặc cuối.

  • Có ký tự ẩn mà mắt thường không thấy.

Bạn nhìn ô A2 thấy “SP001”, bảng bên kia cũng có “SP001”. Nhưng thật ra một bên là "SP001 " (có dấu cách cuối dòng). Excel không thương lượng đâu. Sai một tí là #N/A liền.

Cách xử lý:

  • Dùng hàm TRIM() để xóa khoảng trắng dư.

  • Dùng CLEAN() nếu dữ liệu copy từ hệ thống khác.

  • Kiểm tra định dạng ô (Text hay Number).

Nhiều lúc sửa xong, Enter lại, VLOOKUP chạy ngon lành. Cảm giác nhẹ người hẳn!

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 2016: Chuyện tưởng nhỏ mà làm đau đầu ghê! 15

Nguyên nhân 2: VLOOKUP chỉ dò từ trái sang phải (và không bao giờ đổi ý)

Một sự thật “phũ” mà người mới hay quên: VLOOKUP chỉ tìm ở cột đầu tiên của vùng dò. Luôn luôn là cột đầu tiên.

Nếu bạn viết:

=VLOOKUP(A2, B2:D10, 2, FALSE)

thì Excel sẽ tìm giá trị A2 trong cột B. Nếu dữ liệu cần tìm lại nằm ở cột C, xin lỗi nhé, Excel không quan tâm. Kết quả: #N/A.

Cách khắc phục:

  • Sắp xếp lại bảng dữ liệu để cột chứa giá trị dò nằm bên trái.

  • Hoặc dùng hàm khác như INDEX + MATCH (nâng cao hơn chút, nhưng linh hoạt).

Trong Excel 2016, VLOOKUP vẫn còn hạn chế kiểu này, nên nếu thấy #N/A, hãy nhìn lại xem cột dò có đúng vị trí không.

Nguyên nhân 3: Dùng sai tham số TRUE / FALSE

Cái tham số cuối cùng trong VLOOKUP nhìn đơn giản, nhưng gây lỗi không ít:

=VLOOKUP(A2, A2:D10, 3, FALSE)
  • FALSE: dò tìm chính xác.

  • TRUE (hoặc bỏ trống): dò gần đúng.

Nếu bạn dùng TRUE mà cột dò chưa sắp xếp tăng dần, Excel rất dễ trả về #N/A hoặc kết quả sai.

Kinh nghiệm thực tế là gì?
👉 Nếu không chắc, luôn dùng FALSE. Dò chính xác cho an tâm. Dữ liệu văn phòng đa phần cũng cần chính xác chứ không phải “gần đúng”.

Sửa lỗi VLOOKUP trả về #N/A trong Excel 2016: Chuyện tưởng nhỏ mà làm đau đầu ghê! 16

Nguyên nhân 4: Cột trả về bị lệch số thứ tự

Một lỗi nghe có vẻ ngớ ngẩn, nhưng ai cũng từng dính: sai số cột trả về.

Ví dụ:

=VLOOKUP(A2, A2:D10, 4, FALSE)

Nếu vùng A2:D10 chỉ có 3 cột mà bạn lại ghi 4, Excel sẽ báo lỗi. Nhưng nếu vùng đúng là có 4 cột, mà bạn nghĩ cột thứ 4 là dữ liệu cần lấy, trong khi thực tế không phải, kết quả sẽ không như mong đợi, thậm chí là #N/A nếu không khớp.

Cách làm cho chắc:

  • Đếm lại số cột trong vùng dò.

  • Nhớ rằng Excel đếm cột từ trái sang phải, bắt đầu từ 1.

Nguyên nhân 5: Dữ liệu đã thay đổi, nhưng công thức thì chưa

Có những lúc VLOOKUP chạy ngon, rồi tự nhiên hôm sau mở file lại thấy #N/A. Không phải do Excel “dở chứng”, mà thường do:

  • Bảng dữ liệu bị xóa bớt dòng.

  • Có ai đó chèn cột mới vào giữa.

  • Vùng dò không còn bao trọn dữ liệu như trước.

Giải pháp:

  • Dùng Table (Ctrl + T) để vùng dữ liệu tự động mở rộng.

  • Hoặc kiểm tra lại vùng dò trong công thức.

Chuyện này xảy ra nhiều khi làm việc nhóm, nhất là file dùng chung.