Nếu bạn làm nội dung trong vài năm gần đây, chắc hẳn đã thấy bức tranh thay đổi chóng mặt. Mới hôm qua, SEO vẫn xoay quanh từ khóa, backlink, và bài viết dài “cày view” trên Google. Hôm nay, ChatGPT và các công cụ AI Search như Bing AI, Google SGE (Search Generative Experience) đã xuất hiện, làm mọi thứ… đảo lộn. Vậy đây là cơ hội vàng, hay là “bão tố” ập tới với người làm nội dung?
1. AI Search là gì và tại sao nó “gây bão”?
Khác với tìm kiếm truyền thống trả về danh sách liên kết, AI Search trực tiếp tóm tắt câu trả lời ngay trên trang tìm kiếm. ChatGPT thì khỏi nói – gõ câu hỏi, bùm, một đoạn giải thích mạch lạc xuất hiện. Nhanh, tiện, và cực kỳ dễ hiểu.
Vấn đề là gì? Người dùng sẽ ít phải bấm vào website hơn. Điều này có thể khiến lượng truy cập từ tìm kiếm tự nhiên (organic traffic) giảm đáng kể. Nhưng nếu nhìn ở góc khác, đây cũng mở ra cơ hội tiếp cận khách hàng theo cách hoàn toàn mới.
2. Cơ hội: Nội dung chất lượng lên ngôi
Trong thế giới AI Search, chỉ những nội dung thực sự hữu ích, rõ ràng, và có giá trị mới được AI “trích dẫn” hoặc sử dụng để trả lời. Điều đó nghĩa là nếu bạn làm nội dung sâu sắc, cập nhật và dễ hiểu, khả năng được AI chọn làm nguồn tham khảo sẽ tăng cao.
Hơn nữa, ChatGPT và các AI khác vẫn cần dữ liệu từ con người tạo ra. Chúng không thể “tự nghĩ” ra thông tin hoàn toàn mới nếu không có nội dung gốc đáng tin cậy. Đây là lúc các nhà sáng tạo nội dung có thể khẳng định vị thế của mình bằng cách cung cấp thông tin chuẩn xác, độc quyền và giàu giá trị.
3. Thách thức: SEO truyền thống lung lay
Thú thật, nếu bạn chỉ dựa vào SEO kiểu “viết thật nhiều bài, cày từ khóa” thì thời kỳ vàng son đó sắp qua. AI Search không ưu tiên danh sách link như Google Search cũ, mà ưu tiên câu trả lời trực tiếp. Điều này đồng nghĩa với việc chiến lược SEO cần thay đổi:
-
Tập trung vào Entity SEO (tối ưu cho chủ đề, thực thể) thay vì spam từ khóa.
-
Đầu tư vào content chuyên sâu, có trích dẫn nguồn, và cung cấp góc nhìn mà AI khó tự tạo ra.
Nghe có vẻ áp lực, nhưng đây cũng là lúc để tách biệt những người “làm content thật” với những người chỉ “điền chữ cho đủ”.
4. Cơ hội: Nội dung hội thoại và cá nhân hóa
ChatGPT và AI Search hướng tới trải nghiệm trò chuyện – nghĩa là người dùng không chỉ tìm thông tin một lần, mà có thể hỏi tiếp, đào sâu, thậm chí tùy biến câu trả lời.
Nếu nội dung của bạn dễ chuyển hóa thành “ngôn ngữ hội thoại”, bạn có lợi thế. Ví dụ, thay vì chỉ viết bài “10 cách chăm sóc cây xương rồng”, hãy viết nội dung kiểu:
Khi AI “học” từ những nội dung này, nó sẽ dễ dàng tái hiện sự gần gũi và cá nhân hóa hơn.
5. Thách thức: Mất quyền kiểm soát luồng truy cập
Một trong những mối lo lớn nhất: khi người dùng đã nhận đủ câu trả lời ngay trên AI Search, họ có thể không ghé website nữa. Điều này không chỉ giảm traffic mà còn ảnh hưởng tới doanh thu quảng cáo.
Giải pháp? Tạo nội dung khiến người đọc muốn tìm hiểu sâu hơn, chứ không chỉ dừng ở câu trả lời ngắn. Ví dụ, bạn có thể cung cấp file tải xuống, video hướng dẫn chi tiết, hoặc công cụ tương tác mà AI không thể “copy” nguyên vẹn.
6. Cơ hội: Mở rộng kênh phân phối nội dung
Thay vì chỉ tập trung vào Google Search, bạn có thể đưa nội dung tiếp cận qua nhiều kênh:
-
Trở thành nguồn dữ liệu cho AI (qua các bài viết chất lượng, tài liệu nghiên cứu).
-
Chia sẻ nội dung trên nền tảng mạng xã hội, newsletter, podcast.
-
Xây dựng thương hiệu cá nhân để người dùng tìm đến trực tiếp, không phụ thuộc vào thuật toán.
7. Thách thức: Cạnh tranh khốc liệt hơn
Khi AI có thể “gom” thông tin từ hàng trăm nguồn và trả lời trong vài giây, sự khác biệt sẽ là yếu tố sống còn. Nội dung chung chung sẽ chìm nghỉm, còn nội dung độc quyền, sâu sắc, hoặc mang trải nghiệm cá nhân thật sẽ nổi bật.
Điều này buộc người làm nội dung phải đầu tư nghiên cứu, cập nhật liên tục, và có chiến lược rõ ràng.
8. Vậy, cơ hội hay thách thức?
Thực ra, nó là cả hai. Với người chỉ “làm cho có”, đây là cơn sóng thần quét sạch lối làm việc cũ. Nhưng với người biết tận dụng, đây là cơ hội vàng để vươn lên, vì AI Search vẫn cần những nguồn dữ liệu chất lượng và đáng tin.
Nếu bạn tạo nội dung mà AI muốn “học” và người đọc muốn “giữ lại”, thì dù công cụ có thay đổi thế nào, bạn vẫn đứng vững.
9. Kết
ChatGPT và AI Search không phải là kẻ thù của người làm nội dung – trừ khi bạn để chúng trở thành như vậy. Chúng chỉ là công cụ, và công cụ này đang thay đổi luật chơi. Ai hiểu luật mới, thích nghi nhanh, và biết cách khai thác, người đó sẽ dẫn đầu.
Nói cách khác, đừng cố bám chặt vào quá khứ. Hãy thử hỏi chính mình: “Nếu AI đang viết lại cách mọi người tìm thông tin, thì nội dung của mình sẽ đứng ở đâu trong bức tranh đó?” – Câu trả lời sẽ quyết định bạn thuộc nhóm bị bỏ lại hay nhóm dẫn đầu.
